Επίσκεψη στα ξωκλήσσια των Αγνάντων

Ημέρα Παρασκευή, 16 Απριλίου 2010: Σήμερα το τελευταίο δίωρο πραγματοποίησαμε ολιγόωρη επίσκεψη σε δύο ξωκκλήσια του δ.δ. Αγνάντων.

ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΑΓΝΑΝΤΩΝ

Ξωκλήσσι που βρίσκεται δυτικά από το χωριό, επάνω σε σταυροδρόμι του δήμου Πηνείας. Λέγεται ότι στην τοποθεσία αυτή έγινε μια μικρή μάχη μεταξύ των κατοίκων των γύρω οικισμών και κάποιου τούρκικου αποσπάσματος, που είχε βγει για πλιάτσικο. Η τοποθεσία είναι πέρασμα και ιδανικός τόπος για στήσιμο ενέδρας. Αφού νίκησαν τους Τούρκους, τους σκότωσαν όλους και τους έθαψαν σε ομαδικό τάφο. Δεν ανέφεραν τίποτα, ώστε να μη μάθουν οι Τούρκοι πως εξαφανίστηκε το απόσπασμα αυτό. Λέγεται, επίσης, ότι τους έθαψαν στα γαλάρια κάτω από τα φουσκιά (κοπριές) για να μη φαίνεται το σκάψιμο. Σε ένδειξη ευχαριστίας προς την Αγία Βαρβάρα που τους βοήθησε να νικήσουν τον εχθρό και που γλίτωσαν το πλιατσικολόγημα, έφτιαξαν ένα εικονοστάσι που υπάρχει ακόμη και σήμερα. Τελευταία, οι κάτοικοι ανήγειραν ναΐσκο στη μνήμη της αγίας. Πριν από λίγα χρόνια, σύμφωνα πάλι με μαρτυρίες των κατοίκων, βρίσκανε και κόκκαλα εκεί όπου υπετίθετο ότι ήταν ο ομαδικός τάφος. (Τουτούνης Ηλ., 2008)
Εδώ παραθέτουμε κι ένα δημοτικό τραγούδι που έχει γραφτεί και διασωθεί για την Αγιά Βαρβάρα.

ΚΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

Κάτου στην Αγιά Βαρβάρα- γεια σας, παιδιά- κάτου στην Αγιά Βαρβάρα
ακούγεται βουή κι αντάρα.
Πολεμάν- γεια σας, παιδιά- πολεμάν οι Σινουζαίοι,
πολεμάν κ' οι Ταταραλαίοι.
Πολεμάν- γεια σας, παιδιά- πολεμάν τους Αρβανίτες
και μαζί τους Καπελίτες.
Στην Παλιό- γεια σας, παιδιά- στην Παλιόστρουγκα από κά'
κι ένας παπάς πάει μπροστά.
Κι ο Νικολός- γεια σας, παιδιά- κι ο Νικολός φωνάζει,
τα παλληκάρια του συνάζει.
Κι ο Παπαστά- γεια σας, παιδιά- κι ο Παπαστάθης τα μετράει
και τα διπλοβλογάει.
Δεν τους λεί- γεια σας, παιδιά- δεν τους λείπεται κανένα,
μόνο δυο είναι λαβωμένα.
Οι Καπελίτες ήταν οι κάτοικοι των χωριών του δρυοδάσους μεταξύ των ορίων των δήμων Πηνείας και Λασιώνος. Παλιόστουγκα απολετεί τοπωνύμιο, βρίσκεται ανατολικά της Αγιά Βαρβάρας. Ο Νικολός ήταν πρόκριτος και καπετάνιος από τα Άγναντα. Όπως έχουμε ξαναδεί, υπογράφει ως Νικολός από το Σινούζι στην επιστολή προς τον Ανδρ. Ζαΐμη για τον Γεώργιο Σισίνη. Ο Παπαστάθης ήταν παπάς και μπρόκριτος του Ανθώνα (Τατάραλη). Το τραγούδι αυτό ιστορικά χρησιμοποιείται ως απόδειξη ότι Τούρκοι και Αρβανίτες ζούσαν στις παρυφές της Κάπελης. (Τουτούνης Ηλ., 2008)

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΓΝΑΝΤΩΝ
Ο Άγιος Δημήτριος από ψηλά.

Εικόνες ντροπής.

Όταν φεύγοντας κλείσαμε την πόρτα.

Τα παιδιά σας χαιρετούν από τον Άγιο Δημήτριο. Ψηλά φαίνεται ο παλιός ενοριακός ναός του χωριού, Άγιος Νικόλαος. Αρχίζουμε να ανηφορίζουμε.

Ο Άγιος Δημήτριος ευρίσκεται χαμηλότερα από την Αγιά Βαρβάρα, ακολουθώντας τον χωματόδρομο πίσω από ττο χωριό που οδηγεί στο Λουκά και Ροδιά. Είναι κι αυτό ξωκλήσσι του χωριού το οποίο άνοιγε μία φορά το χρόνο, στη μνήμη του Αγίου, για να λειτουργηθούν οι χωριανοί. Μόνο φέτος δεν εκκλησιαστήκαμε σε αυτό το εκκλησάκι. Όταν κατεβήκαμε το λόφο και πλησιάσαμε προς την είσοδο, είδαμε την πόρτα διάπλατα ανοιγμένη. Με λύπη καθώς μπήκαμε μέσα είδαμε τις κοπριές των προβάτων σε όλο το χώρο. Ακόμα και στο ιερό είχαν μπει τα ζώα. Κάποιος ασυνείδητος τσοπάνης άνοιξε την πόρτα του ναού που ήταν καλά κλειστή και χρησιμοποίησε την εκκλησία ως στάβλο! Ντροπή νιώσαμε και φύγαμε απογοητευμένοι. Αναρωτιώμασταν πού μπορεί να φτάσει η ιεροσυλία κάποιων ανθρώπων. Απλά προσκυνήσαμε την εικόνα του Αγίου Δημητρίου που βρισκόταν χάμω, κάναμε το σταυρό μας και φεύγοντας κλείσαμε την πόρτα. Αποχαιρετώντας τον εγκαταλελειμμένο αυτό ναΐσκο ανηφορίσαμε για το χωριό.

Χρησιμοποιησαμε ως πηγή για την Αγία Βαρβάρα: Τουτούνης, Ηλ. "Η Ηλεία στο Δημοτικό Τραγούδι", Εκδόσεις Βιβλιοπανόραμα 2008